Sumiiffiit eriagisariaqartut

Illutoqqat eriagisariallit tallimat nalunaarsorneqarsimapput.
i Ittoqqortoormiit (B1, B2, B22, B33 og B34). Amerlanerit 1940-p siornarneerput, tassa inoqarfiup pilersinneqarneranit tunngavilerneqarneranilluunniit siornaneerlutik.

B-33 katersugaasiviuvoq B-34-lu oqaluffiulluni paarilluakkatut kusanartumik isikkoqarluni.

B-1 aamma B-2 inuussutissarsiornermut ullumikkut atorneqarput paarilluagaarpiarnatik, B-22-lu arlaleriarluni allanngortiterneqartarsimalluni ullumikkullu assut isikkululluni.

Inissiaqarfimmi Mittarpiip Aqq. aamma Rypevejimi inissiaarfiit GTO-mi typehusinik 1950 - 60-ikkunni sanaajupput immikkoortumi kangiata ilaaniillutik eriagisassatullu inissisimallutik.

Taakku saniatigut illoqarfimmi illut amerlanersaat assigiiaajupput ataatsikkupajaaq napparneqarsimasut. Assigiiaajunerat pillugu eriagisariaqartutut eqqarsaatigineqartariaqartut.

Illoqarfimmi aamma sanaartukkat itsarnitsat marluk nalunaarsorneqarsimapput. Sanaartukkat Inatsisartut nr. 5, 16. oktober 1980-imeersoq kulturikkut eriagisassat imaaliallaannarlugit peerneqarsinnaanngitsut illutoqqallu pillugit inatsisaat malillugu eqqissisimatitaapput. Sanaartukkat eqqaanni 20 meterinik illersorneqarnissaannik killeqarfeqarpoq.

Ittoqqortoormiit illoqarfiannik nunap assinganik suliaqartoqarnissaa kissaatigineqarpoq.
Tassunga atatillugu siunnersuutigineqarpoq Ittoqqortoormiini illut eriagisassat arlallit eriagineqarnissaannut tunngavissaarussimasut eriagisassaajunnaarsinnissaat.

Innuttaasut politikerillu akornanni illoqarfiup illuliortaatsikkut, oqaluttuarisaanermi kingornussat avatangiisinillu naleqartitsineq pillugit oqaloqatigiinnissaanni Ittoqqortoormiit assinga tunngaviliissaaq. Isumaliutersuutinik saqqummiinertut atorneqassaaq, Ittoqqortoormiini suut oqaluttuassartaanersut, sanaartukkatigut kingornussani takutinneqarnersut, qanorlu ililluta pitsaanerpaamik ingerlateqqinnissai qulakkiissanerivut. Peqatigitillugu illoqarfiup assinga kommunimi eriagisassanik atorunnaarsitsinissamut ineriartortitsinermi sakkussatut atuuffeqartinneqassaaq.

Illoqarfiit assinganni aamma illoqarfiit ilusaat, illoqarfiit illullu ilisarnaataat takutinneqassapput, aammalu nunap immikkoortuani tamaani illut eqqissisimatitaasut eriagisarialittullu tammatsaalisaasut allattorsimaffiannik imaqassallutik. Tassani pineqarlutik illuutit ataasiakkaat eriagisariaqarnerannut ilisarnaataat, ilisarnaataasalu eqqissisimatitaanerannut imaluunniit eriagisarialittut allanngutsaalisassatut nalunaarsugaanerannut pissutaasut, sukkasuumik isiginnaarlugit.

Pingaartuuvoq sumiiffimmi oqaluttuarisaanermi, kuturikkullu kingornussatigut sanaartukkanik eqqissisimatitsineq allanngutsaaliuinerlu pillugit tikkuussinissaq. Taamaattumik allanngutsaaliuineq sakkuussaaq kalaallisut ataatsimut, sumiiffiillu kulturikkut oqaluttuarisaanermi kinaassutsimik ersersitsisuullutillu nukittorsaataanissaat. Tassungalu atatillugu inissiat sorliit, qanoq sumillu peqquteqartumik ingerlateqqinneqassanersut isumaliutigilluartariaqarpoq, inissiat ilaannaat ikiariissitaartullu oqaluttuassartaat kisimik siunissami qularnaarneqannginniassammata.